ա
ժամանակին
մէջքը բարակ
աղջիկ մըն էր
Եղիսաբէթ:
Ինչպէ՞ս եղաւ
այսքան կլորիկցաւ…
Զինք հինէն ճանչցողը
կը զարմանար,
թէ բարակ մէջքով
այդ աղջկան
ի՞նչ պատահեցաւ…
է՛հ,
մեղքը Նազարէթի΄նն էր,
իրեն այնքա΄ն լաւ նայեր էր,
որ Եղիսաբէթ
տարուէ տարի կլորցեր էր,
չնայած
Նազարէթ
զինք բարակ մէջքով
ընդհանրապէս տեսած չէր:
Սպիտակ հագուստը հարսանեկան
շատոնց պատրաստած էր Եղիսաբէթ:
Երազներով ձեւած կարած,
ուլունքներով ասեղնագործած,
սակայն
մինչեւ Նազարէթ
իր կեանքին մէջ յայտնուեցաւ,
ինք դժբախտաբար
այդ սպիտակ հագուստին մէջ մտնել,
ի΄նչ որ ըրաւ,
չկարողացաւ:
Ո՞ւր էր Նազարէթ
այդքան երկար ժամանակ…
Չէ՞ր գիտեր
թէ աշխարհի երեսին
Եղիսաբէթ մը կը գտնուէր,
որ անհամբեր
աչքերը տասը բացած
իրեն կը սպասէր…
Նազարէթ
եթէ քիչ մը շուտ շարժէր,
Եղիսաբէթ
այդ սպիտակ
երազային հագուստին մէջ,
ջրահարսի նման պիտի սահէր…
Եղիսաբէթ
երկար տարիներէ ի վեր
պահարանին մէջ խնամքով կախած,
երազային սպիտակ հագուստը
յաճախ
կը շօշափէր,
կը շոյէր,
ապա իր մէջքը չափելով
կը հառաչէր`
– Ինչո՞ւ ուշացար Նազարէթ…
Ախ, Նազարէթ ախ…
Վախ, Եղիսաբէթ վախ…
բ
Նազարէթին նման ամուսին
աշխարհի երեսին
գոյութիւն չունէր:
Վերը Աստուած,
վարը Նազարէթ,
մէ΄կ հատիկ էր,
այդ մէկ հատիկն ալ
ի΄ր բախտն էր:
Եղիսաբէթ
Նազարէթին համար
տասը մատը մոմ կ’ընէր
ու մէկիկ մէկիկ կը վառէր,
սակայն այնուամենայնիւ,
ինք բաղձանք մը`
ամօթ չըլլայ ըսելը,
բողոք մը ունէր:
Նազարէթ
գիշերները
երբ գլուխը բարձին դնէր,
երանի անձա΄յն խռկար,
որ վերջապէս
ինքը
եւ
պատին ետեւի դրացիները
հանգիստ քուն մը քաշէին…
Այդ օրը բաղձալի
արդեօք պիտի գա՞ր…
– Ախ, Նազարէթ ախ…
Վախ, Եղիսաբէթ վախ…
գ
Քառասուն տարի
ի΄նչ որ ըրաւ
Եղիսաբէթ չյաջողեցաւ:
Նազարէթ
սա մէկ թուականը
միտքը պահել
չկրցաւ ու չկրցաւ…
Նազարէթ
երկու ականջ ունէր.
հետեւաբար
Եղիսաբէթին ըսածը,
մէկ ականջէն կը մտնէր,
միւս ականջէն դո΄ւրս կ’ելլէր…
Եղիսաբէթ
ամեն անգամ
եթէ իր տարեդարձին օրը չյուշէր,
Նազարէթ
Եղիսաբէթին տարեդարձը
անկարելի էր որ յիշէր…
Ինք նոյնիսկ
ի΄ր տարեդարձին օրը չէր յիշեր:
Նազարէթին գլուխը
ուսերուն վրայ չէր գտնուեր:
Այս իրողութիւնը գաղտնիք չէր.
ամեն մարդ շատոնց գիտէր,
մինչ Եղիսաբէթ
որպէս այրած սրտի մխիթարանք
կը հաստատէր`
թէ կարեւորը
մարդուս սի΄րտն էր…
Նազարէթ
մե՛ծ սիրտ մը ունէր,
իսկ եթէ
գլո΄ւխն ալ
ուսերուն վրայ ըլլար,
այն ժամանակ
Եղիսաբէթ անշուշտ
թագուհի΄ կը դառնար:
Ինք թագուհի
իսկ իր Նազարէթը թագաւոր…
– Ախ, Նազարէթ ախ…
Վախ, Եղիսաբէթ վախ…
դ
Նազարէթ միշտ
ճերմա΄կ շապիկ կը հագնէր:
Ուզէր չուզէր,
ստիպուած էր.
Եղիսաբէթի΄ն որոշումն էր:
Ինք
հլու հնազանդ
այլընտրանք չունէր:
Եղիսաբէթին կամքին հակառակիլ,
Նազարէթ նոյնիսկ
միտքին ծայրէն անցընել
չէր համարձակեր:
Նազարէթին
բոլոր շապիկները
ճերմակ էին:
Եղիսաբէթ
ամեն ուրբաթ
ճերմակ շապիկները
տաք տաք ջուրով կ’օճառէր,
պաղ պաղ ջուրով
եւ լեղակով կը ցօղուէր,
ապա
պարանին վրան,
պարախումբի մը նման,
քով քովի կը փռէր…
Իսկ երեկոյեան,
Եղիսաբէթ
Նազարէթին ճեփ ճերմակ կեանքը
խնամքով կը սփռէր,
խանդաղատանքով կ’արդուկէր…
Ամեն օր
Նազարէթ
արդուկուած,
ճեփ ճերմակ շապիկը հագած,
փողոցը երբ կը քալէր,
Եղիսաբէթին երեսը
բոլոր դրացիներուն դիմաց
աւելի΄ կը փայլէր…
ե
Յաճախ կու լար Եղիսաբէթ…
Ծծկալին ծերպը
թխմած թաշկինակին ծայրը
հազիւ տեսնէր,
սիրտը ինքնաբերաբար
վեր կ’ելլէր…
Ուր որ դառնար
հոն ցաւ կար.
արցունքները զսպել
ինչպէ՞ս կարենար…
Ձեռքը չէր,
սակայն
եկուր տես որ
Եղիսաբէթ
երջանիկ պահերուն ալ
արցունքները զսպել
չէր կրնար…
Ասմունք,
կնունք,
ակռահատիկ,
հարսանիք,
նշանտուք
եւ ահա`
հեծկլտուք…
Եղիսաբէթ
ծծկալին մէջ թխմած
թաշկինակը կը հանէր,
աչքերուն կը մօտեցնէր
ու կը հեծկլտար…
Նազարէթ
մի΄շտ շուարած
կամ շփոթած,
չէր հասկնար
Եղիսաբէթը տխո՞ւր էր
թէ ուրախ…
Մինչ Եղիսաբէթ
մէկ ձեռքով
կուրծքը կը ծեծէր,
միւս ձեռքով
թաշկինակը կը տարուբերէր`
– Ախ, Նազարէթ ախ…
վախ, Եղիսաբէթ վախ…
զ
Միշտ
սե΄ւ կը հագնէր Եղիսաբէթ.
իրեն այնպէս կը թուէր,
թէ սեւին մէջ
իր կլորութիւնը
չէր երեւեր:
Միշտ
սե΄ւ կը հագնէր Եղիսաբէթ,
իսկ երբ օր մը
իր աշխարհը մթագնեցաւ,
հանեց սեւը
ու հագաւ սուգի΄ սեւը…
– Ո՞ւր գացիր Նազարէթ…
Ինչո՞ւ գացիր Նազարէթ…
Ախ, Նազարէթ ախ…
Վախ, Եղիսաբէթ վախ…
է
Իր Նազարէթին
երիտասարդութեան
սեւ ու սպիտակ լուսանկարը
պատէն կախած,
Եղիսաբէթ
ամեն օր,
իր արցունքոտ թաշկինակով
լուսանկարին ապակին
կը մաքրէր
եւ իր Նազարէթին հետ
կը զրուցէր`
– Եղիսաբէթը
առանձին ձգեցիր ու գացիր…
Եղիսաբէթը
ինչո՞ւ հետդ չտարիր…
Ախ, Նազարէթ ախ…
Վախ, Եղիսաբէթ վախ…
Մինչ Նազարէթ
սեւ ու սպիտակ լուսանկարին մէջ
բանտուած,
ապակիին ետեւէն
միշտ շուարած
կամ շփոթած
կը նայէր…
Եղիսաբէթ
ուրա՞խ էր
թէ տխուր…
Արդեօք նորէ՞ն
իր տարեդարձին օրը մոռցեր էր…
անահիտ
2020